Vittorio De Sica

Vittorio De Sica

Vittorio De Sica (1959)
Data i miejsce urodzenia	7 lipca 1901 lub 1902 Sora
Data i miejsce śmierci	13 listopada 1974 Paryż
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta
Współmałżonek	Giuditta Rissone (1937–1954; rozwód) María Mercader (1968–1974; jego śmierć)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Vittorio De Sica (ur. 7 lipca 1901 lub 1902^[1] w Sorze we Włoszech, zm. 13 listopada 1974 w Paryżu^[1]) – włoski aktor, reżyser i scenarzysta^[2], przedstawiciel neorealizmu włoskiego^[3][4].

Życiorys

Vittorio De Sica był początkowo aktorem komediowym^[5]. Po raz pierwszy wystąpił w niemym filmie z 1918 roku Il Processo Clémenceau^[6]. Godne uwagi są jego występy w filmach Maria Cameriniego, takich jak Gli uomini che mascalzoni! (1932), Darò un milione (1935) oraz Grandi magazzini (1939). Grał w sumie w ponad stu filmach, kręconych we Włoszech i zagranicą, a otrzymane wynagrodzenia przeznaczał na produkcje reżyserowane przez siebie^[7].

Jego pierwsze filmy jako reżysera (Szkarłatne róże oraz Magdaleno, dwója ze sprawowania) były komediami, w których występował również jako aktor^[7]. Vittorio De Sica pracował często ze scenarzystą Cesare Zavattinim. Zrealizowali wspólnie dwadzieścia sześć filmów^[8] w ciągu trzydziestu lat, począwszy od historii siedmioletniego chłopca, będącego świadkiem rozpadającego się małżeństwa jego rodziców, ukazanej w filmie Dzieci patrzą na nas^[9]. Poważna tematyka dotyczyła także ich kolejnego filmu – Dzieci ulicy (1946), którego tematem jest los samotnych dzieci, o które nikt się nie troszczy^[10].

Reżyser zdobył uznanie filmami, w których uwaga skupiona jest na ludziach bezbronnych i pozbawionych siły przebicia. Wśród nich znajdują się Złodzieje rowerów, które przyniosły mu międzynarodową sławę. Bohaterowie tego filmu (bezrobotny ojciec i jego dziewięcioletni syn) próbują bezskutecznie odnaleźć skradziony rower, który jest potrzebny do podjęcia pracy. Ich wysiłki budzą wiele emocji, a film uchodzi za typowy przykład kina neorealistycznego^[10].

De Sica koncentrował uwagę także na innych wykluczonych osobach: starszych jak niezamożny emeryt Umberto Domenico Ferrari (bohater Umberto D.) czy prostoduszny biedak Totò, przedstawiony w komediodramacie Cud w Mediolanie^[11].

Filmografia

Reżyser

• 1940: Szkarłatne róże (Rose scarlatte)
• 1940: Magdaleno, dwója ze sprawowania (Maddalena... zero in condotta)
• 1942: Un garibaldino al convento
• 1944: Dzieci patrzą na nas (I bambini ci guardano)
• 1945: Brama nieba (La porta del cielo)
• 1946: Dzieci ulicy (Sciuscià)
• 1948: Cuore
• 1948: Złodzieje rowerów (Ladri di biciclette)
• 1951: Cud w Mediolanie (Miracolo a Milano)
• 1952: Umberto D.
• 1953: Zakochani z Villa Borghese (Villa Borghese)
• 1953: Stacja końcowa (Stazione Termini)
• 1954: Złoto Neapolu (D’oro di Napoli)
• 1956: Dach (Il tetto)
• 1958: Anna z Brooklynu (Anna di Brooklyn)
• 1960: Matka i córka (La ciociara)
• 1961: Sąd ostateczny (Il giudizio universale)
• 1962: Boccaccio ’70 (epizod)
• 1962: Więźniowie z Altony (I sequestrati di Altona)
• 1962: Il Boom
• 1963: Wczoraj, dziś, jutro (Ieri, oggi, domani)
• 1964: Małżeństwo po włosku (Matrimonio all’italiana)
• 1966: Polowanie na lisa (Caccia alla volpe)
• 1966: Nowy Świat (Un monde nouveau)
• 1967: Czarownice (Le streghe, epizod)
• 1967: Siedem razy kobieta (Woman Times Seven)
• 1968: Kochankowie (Amanti)
• 1970: Słoneczniki (I girasoli)
• 1970: Pary (Le Coppie)
• 1970: Ogród Finzi-Continich (Il giardino dei Finzi-Contini)
• 1971: I Cavalieri di Malta
• 1971: Dal referendum alla costituzione: Il 2 giugno
• 1972: Nazwiemy go Andrea (Lo chiameremo Andrea)
• 1973: Krótkie wakacje (Una breve vacanza)
• 1974: Podróż (Il viaggio)

Aktor

• 1933: Un cattivo soggetto jako Willy
• 1934: Tempo massimo jako Giacomo Bensi
• 1935: Kocham tylko ciebie (Amo te sola) jako prof. Giovanni Agano
• 1940: Szkarłatne róże (Rose scarlatte) jako Alberto Verani
• 1940: Magdaleno, dwója ze sprawowania (Maddalena, zero in condotta) jako Carlo Hartman
• 1953: Chleb, miłość i fantazja (Pane, amore e fantasia) jako Antonio Carotenuto
• 1954: Chleb, miłość i zazdrość (Pane, amore e gelosia) jako Antonio Carotenuto
• 1955: Chleb, miłość i... (Pane, amore e...) jako Antonio Carotenuto
• 1955: Pod znakiem Wenus (Il segno di Venere) jako Alessio Spano
• 1956: To się zdarzyło w Monte Carlo jako hrabia Dino della Fiaba
• 1957: Pożegnanie z bronią jako major Alessandro Rinaldi
• 1957: Padri e figli jako Vincenzo Corallo
• 1958: Anna z Brooklynu jako don Luigi
• 1958: Chleb, miłość i...Andaluzja (Pane, amore e Andalusia) jako Antonio Carotenuto
• 1959: Generał della Rovere (Il generale Della Rovere) jako Emanuele Bardone/Grimaldi
• 1960: Gastone jako książę
• 1960: Austerlitz jako papież Pius VII
• 1961: Sąd ostateczny (Il giudizio universale) jako obrońca w postępowaniu karnym
• 1965: The Amorous Adventures of Moll Flanders jako hrabia
• 1968: Trzewiki rybaka jako kardynał Rinaldi
• 1972: Snow Job jako Enrico Dolphi

Przypisy

Bibliografia

• Alicja Helman: Włoski neorealizm. W: Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska: Kino klasyczne. Historia kina, tom 2. Kraków: Universitas, 2011, s. 565–615. ISBN 97883-242-2234-6.
• Tom Pendergast, Sara Pendergast: International Dictionary of Film and Filmmakers. Wyd. 4. T. 2: Directors. St. James Press, 2000, s. 260–264.

Linki zewnętrzne

• Vittorio De Sica w bazie IMDb (ang.)
• Vittorio De Sica w bazie Filmweb
• Vittorio De Sica w bazie Notable Names Database (ang.)
• Plakaty do filmów Vittoria De Sica w galerii plakatu filmowego Filmoteki Narodowej „Gapla”