Reaktor ciężkowodny

Reaktor ciężkiej wody Arak IR-40, Iran

Reaktor ciężkowodny (ang. heavy water reactor) – rodzaj reaktora jądrowego, w którym rolę moderatora i chłodziwa pełni woda ciężka. Najpopularniejszą na świecie tego typu konstrukcją jest reaktor CANDU opracowany w Kanadzie.

Lekka woda jest dobrym moderatorem neutronów, ale jednocześnie silnym pochłaniaczem, co wymaga wzbogacania paliwa uranowego w celu utrzymania reakcji łańcuchowej w reaktorze lekkowodnym. Woda ciężka ma podobne właściwości moderujące, jednakże pochłania neutrony w dużo mniejszym stopniu. Dlatego reaktor ciężkowodny może wykorzystywać jako paliwo naturalny uran, bez potrzeby kosztownego i długotrwałego wzbogacania[1].

Wadą reaktorów ciężkowodnych jest koszt początkowej inwestycji związanej z produkcją wody ciężkiej. W przypadku reaktora CANDU materiał ten stanowi około 20% kosztów początkowych[1].

Jednym z produktów uranowego reaktora jądrowego jest pluton. Metal ten, obok wysokowzbogaconego uranu, jest materiałem służącym do budowy broni jądrowej. Z tego powodu budowa reaktorów ciężkowodnych jest jedną z najpopularniejszych dróg do budowy arsenału nuklearnego. Dokonały tego:

  • Izrael (reaktor Dimona)[2],
  • Indie (reaktor CIRUS)[3],
  • Pakistan (reaktor Khushab)[4].

O próbę podążenia tą samą drogą i konstruowanie reaktora do celów militarnych podejrzewany jest Iran (reaktor IR-40 Arak)[5].

Przypisy

  1. a b What is „heavy water”?. The Canadian Nuclear FAQ. (ang.).
  2. Nuclear Weapons – Israel. Federation of American Scientists. (ang.).
  3. India: Nuclear Facilities. Nuclear Threat Initiative. [dostęp 2009-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-18)]. (ang.).
  4. Khushab – Pakistan Special Weapons Facilities. Federation of American Scientists. (ang.).
  5. Arak Nuclear Research Reactor (IR-40). GlobalSecurity.org. (ang.).
Kontrola autorytatywna (thermal-neutron reactor):
  • LCCN: sh85059854
  • GND: 4180540-9
  • BnF: 11941535z
  • BNCF: 48541
  • J9U: 987007555654805171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: technology/heavy-water-reactor
  • SNL: tungtvannsreaktor