M65 Atomic Annie
 M65 Atomic Annie (eksponat Aberdeen Proving Ground) | |||
| Dane podstawowe | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Producent | Watervliet Arsenal i Watertown Arsenal | ||
| Rodzaj | działo atomowe | ||
| Historia | |||
| Prototypy | 1949 | ||
| Wyprodukowano | 20 szt. | ||
| Dane taktyczno-techniczne | |||
| Kaliber | 280 mm | ||
| Donośność | ok. 29 000 m | ||
| Długość | 25 600 mm | ||
| Szerokość | 4910 mm | ||
| Wysokość | 3720 mm | ||
| Masa | 74 000 kg (bojowa) | ||
| |||
M65 Atomic Annie – pierwsze amerykańskie działo przystosowane do strzelania amunicją jądrową.
Historia
Prace nad działem zdolnym do wystrzelenia pocisku atomowego rozpoczęto w USA w 1944, ale już w 1945 prace przerwano z braku odpowiednio małego ładunku jądrowego.
W 1949 postęp techniczny sprawił, że opracowanie odpowiedniego pocisku stało się możliwe i prace wznowiono. Konstrukcję działa oparto na niemieckim dziale kolejowym K5[1]. Zachowując kaliber i konstrukcję łoża osadzono je na dwóch ciągnikach siodłowych znajdujących się na końcach działa. Przed strzałem ciągniki były odłączane, a działo osadzane na ziemi.
Przeznaczony dla nowego działa ładunek atomowy o mocy 15 kiloton został skonstruowany przez zespół kierowany przez Roberta Schwartza, a kompletny pocisk opracowano w Picatinny Arsenal, wykorzystując odpowiednio powiększoną skorupę pocisku burzącego kalibru 240 mm.
Działo M65 zostało wprowadzone do uzbrojenia w 1952. 25 maja 1953 o godzinie 8:30 czasu lokalnego na amerykańskim poligonie atomowym Nevada Test Site z działa M65 po raz pierwszy (i zarazem ostatni) wystrzelono pocisk atomowy.
W Watervliet Arsenal i Watertown Arsenal wyprodukowano 20 dział M65 (pierwszy produkował same działa, drugi łoża). Wyposażono w nie 59, 264 i 868 FA Bn (brygadę artylerii polowej). Zostały one rozmieszczone na terytorium Niemiec. W trakcie eksploatacji okazało się, że działa M65 są bronią niezawodną i posiadającą dzięki zastosowaniu amunicji jądrowej dużą siłę rażenia, lecz duże wymiary i masa działa (ok. 74 t) sprawiały, że było ono trudne w transporcie. Dlatego w 1963, kiedy stało się możliwe opracowanie pocisku atomowego kalibru 203 mm, możliwego do wystrzelenia z haubicy M110 SPH, działa M65 wycofano z uzbrojenia. Osiem z nich zostało zachowanych i obecnie są eksponowane w muzeach.
Przypisy
- ↑ Zarychta 2016 ↓, s. 254.
Bibliografia
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 18. ISBN 83-86028-01-7.
- Stanisław Zarychta: Broń jądrowa w kształtowaniu bezpieczeństwa 1945–2015. Warszawa: Bellona SA, 2016. ISBN 978-83-11-14235-0.
Linki zewnętrzne
- Film przedstawiający test działa M65 (Youtube)
