Léo Delibes

Léo Delibes
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1836
Saint-Germain-du-Val

Data i miejsce śmierci

16 stycznia 1891
Paryż

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Duet kwiatów z opery Lakmé w wykonaniu Mariji Michajłowej (sopran) i Antoniny Paniny (mezzosopran), ok. 1915 r.

Clément Philibert Léo Delibes (wym. [dəlib]; ur. 21 lutego 1836 w Saint-Germain-du-Val, obecnie część La Flèche (w departamencie Sarthe) we Francji, zm. 16 stycznia 1891 w Paryżu) – francuski kompozytor baletu, opery oraz innych dzieł scenicznych.

Życiorys

Jego ojciec był listonoszem, matka zaś utalentowaną amatorską muzyczką, a dziadek śpiewakiem operowym. Z powodu przedwczesnej śmierci ojca wychowany był przez matkę oraz wuja. W roku 1871, w wieku 35 lat ożenił się z Léontine Estelle Denain. Delibes zmarł 20 lat później w 1891, pochowany został na cmentarzu Montmartre w Paryżu.

Od 1847 studiował w Konserwatorium Paryskim harmonię i kompozycję, grę na fortepianie i organach oraz solfeż, był studentem Adolfa Adama. Również dzięki jego poparciu otrzymał posadę organisty w kościele św. Piotra w Chaillot. W roku 1863 został akompaniatorem, a w 1865 drugim kierownikiem chóru przy Operze paryskiej. W roku 1870 w Operze paryskiej z wielkim sukcesem wystawiono jego balet Coppélia (na podst. E.T.A. Hoffmanna, Piaskun). W 1880 roku objął profesurę kompozycji w Konserwatorium Paryskim. 14 kwietnia 1883 roku w Opéra-Comique odbyła się prapremiera jego opery Lakmé, która w późniejszym okresie podbiła wiele scen i oper na całym świecie. W 1884 został członkiem Académie des Beaux-Arts, w tym samym roku objął również wyższy kurs kompozycji. Najsilniejszym akcentem polskim w twórczości Delibes'a miała być umiejscowiona na Pokuciu opera Kassya („Kasia”), niestety, pracę nad nią przerwała śmierć kompozytora, zaś dzieło dokończył Jules Massenet.

Dzieła

  • Balet:
La Source (1866)
Valse ou Pas de Fleurs do Le Corsaire Adolphe Adama (1867)
Coppélia (1870)
Sylvia (1876)
  • Opera:
Maître Griffard (1857)
Monsieur de Bonne-Etoile (1860)
Les Musiciens d'Orchestre (1861; wraz z Offenbachem, Erlangerem i Hignardem)
Le Jardinier et son Seigneur (1863)
Le Boeuf Apis (1865)
Malbrough s'en va-t-en Guerre (1867; tylko IV akt)
La Cour du Roi Pétaud (1869)
Fleur-de-lys (1873)
Le Roi l’a Dit (1873)
Jean de Nivelle (1880)
Lakmé (1883)
Kassya (1893)
  • Operetka:
Deux sous le Charbon ou Le Suicide de Bigorneau (1856)
Deux Vieilles Gardes (1856)
Six Demoiselles à Marier (1856)
L'Omelette à la Follembuche (1859)
Les Eaux d'Ems (1861)
Mon Ami Pierrot (1862)
Le Serpent à Plumes (1864)
L'Ecossais de Chatou (1869)
  • Inne:
La Tradition. Prolog (1864)

Media

    Divertissiment - Pizzicato
    Divertissiment - Pizzicato z baletu Sylvia – 3081 KB
    En avril (trzyczęściowy chór dziecięcy)
    W wykonaniu l'Atelier Vocal des Herbiers
  • W przypadku problemów z odtwarzaniem zobacz instrukcję obsługi

Bibliografia

  • Ballet Notes (2001). Léo Delibes (arch.)
  • Mullany, Janet (2005). Léo Delibes (arch.)
  • All Music Guide (2001). Leo Delibes (arch.)
  • Józef Kański Przewodnik operowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne S. A., Kraków 2008

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000110494620
  • VIAF: 29641114
  • LCCN: n80040391
  • GND: 118924265
  • NDL: 00902501
  • LIBRIS: b8nrv4jv18n5trv
  • BnF: 12519700m
  • SUDOC: 032077955
  • NLA: 35034727
  • NKC: jn19990001702
  • BNE: XX878377
  • NTA: 07441416X
  • BIBSYS: 90373372
  • CiNii: DA04225691
  • Open Library: OL4286953A
  • PLWABN: 9810700892605606
  • NUKAT: n97063497
  • J9U: 987007271592605171
  • PTBNP: 185472
  • LNB: 000036873
  • NSK: 000055942
  • BNA: 000021541
  • CONOR: 27464547
  • BNC: 000102301
  • ΕΒΕ: 257917, 94102
  • KRNLK: KAC199639339
  • LIH: LNB:V*96895;=BX
  • RISM: people/30016578
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3891554
  • Britannica: biography/Leo-Delibes
  • Treccani: clement-philibert-leo-delibes
  • Universalis: leo-delibes
  • БРЭ: 1945772
  • NE.se: leo-delibes
  • SNL: Léo_Delibes
  • VLE: leo-delibes
  • Catalana: 0021888
  • DSDE: Léo_Delibes
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 14375