Kalendarium inwazji Rosji na Ukrainę – lipiec 2024

Lipiec 2024

1 lipca

Pożar na polu pszenicy w pobliżu wsi Karasiwka (obwód charkowski) po rosyjskim ostrzale.

Ministerstwo Obrony Rosji ogłosiło, że siły rosyjskie przejęły kontrolę nad wioskami Stepowa Nowoseliwka w północno-wschodnim obwodzie charkowskim oraz Nowopokrowśke we wschodnim obwodzie donieckim^[1].

Według Institute for the Study of War(inne języki) (ISW) siły ukraińskie poczyniły postępy w pobliżu Kreminnej, a wojska rosyjskie zrobiły postępy w okolicy Awdijiwki^[2].

Sztab Generalny Ukrainy oświadczył, że Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Siewierska, Kramatorska, Torećka, Pokrowska, Kurachowego, Wremiwki, Zaporoża i Chersonia, gdzie doszło do 189 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły pięć ataków rakietowych, 49 nalotów i 146 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione^[3].

Władze regionalne podały, że dwie osoby zginęły w wyniku rosyjskich ataków (za pomocą BM-27 Uragan) na Ukrajinśk w obwodzie donieckim. Prokuratora regionalna stwierdziła, że w wyniku uderzenia uszkodzony został budynek administracyjny i kilka domów^[4]. Prokuratura obwodu donieckiego poinformowała, że wojska rosyjskie zaatakowały rejony wołnowaski i pokrowski, zabijając jedną osobę (we wsi Komar) i raniąc siedem kolejnych^[5]. Gubernator Serhij Łysak powiedział, że siły rosyjskie zaatakowały obwód dniepropetrowski za pomocą rakiet i artylerii, w wyniku czego w Dnieprze siedem osób zostało rannych, a kilka budynków i gazociąg w Nikopolu zostały uszkodzone^[6][7].

Rosja przeprowadziła atak rakietowy na bazę lotniczą w Mirhorodzie w obwodzie połtawskim (160 km od północnej granicy z Rosją) po tym, jak nad lotniskiem przeleciał dron zwiadowczy. Według doniesień dwa ukraińskie Su-27 zostały zniszczone, a cztery zostały uszkodzone przez rakietę Iskander-M z głowicą kasetową^[8][9]. Siły Powietrzne Ukrainy potwierdziły trafienie i uszkodzenie samolotów, m.in. rzecznik Jurij Ignat przyznał, że „są pewne straty, ale nie tak poważne, jak twierdziła armia rosyjska”. Ponadto strona ukraińska podała, że „w wyniku operacji obrony przeciwlotniczej po upadku szczątków uszkodzonych zostało osiem budynków prywatnych i cztery prywatne samochody. Nie było zabitych i rannych”^[8][10][11].

Ministerstwo Obrony Rosji poinformowało, że obrona przeciwlotnicza zestrzeliła 36 ukraińskich dronów nad obwodami briańskim (18), kurskim (9) i biełgorodzkim (9). Gubernator Wiaczesław Gładkow stwierdził, że zniszczone zostały domy w dwóch wioskach, a po atakach w kilku obszarach zabrakło prądu. W pozostałych regionach nie odnotowano ofiar ani szkód^[1][12]. Kanał na Telegramie „Crimean Wind” podał, że w godzinach popołudniowych w Bałakławie, miejscowości w rejonie Sewastopola na Krymie doszło do eksplozji. Udostępniono także zdjęcie wykonane rzekomo przez mieszkańców, przedstawiające wysoką kolumnę dymu unoszącą się nad Bałakławą, prawdopodobnie w pobliżu miejskiej elektrociepłowni. Gubernator Michaił Razwożajew stwierdził, że według wstępnych danych w pobliżu Bałakławy zniszczono pięć celów powietrznych, „ale szczątki spadły w strefie przybrzeżnej”. Do eksplozji doszło także w rejonie przylądka Fiolent^[13][14]. Dowódca Sił Powietrznych Ukrainy generał Mykoła Ołeszczuk stwierdził, że Ukraińcy uderzyli w skład amunicji na okupowanym Krymie; „Po raz kolejny ukraińskie samoloty «zniszczone» przez wrogą propagandę w dalszym ciągu z powodzeniem wykonują misje bojowe, przeprowadzają ataki rakietowe i bombowe na [rosyjskie] pozycje oraz eliminują ważne obiekty wojskowe na głębokich tyłach wroga”^[15]. Według doniesień użyto ok. sześciu rakiet manewrujących Storm Shadow. Podczas ataku na skład amunicji trafiono także „magazyn dronów Shahed”^[2]. Według doniesień ukraiński atak dronów przeprowadzony przez ukraiński wywiad „poważnie” uszkodził Zakłady Elektrometalurgiczne „Oskoł” w Starym Oskole w obwodzie biełgorodzkim^[16].

Minister obrony Kajsa Ollongren poinformowała, że Holandia zakończyła zatwierdzanie licencji eksportowej na dostarczenie 24 samolotów F-16 na Ukrainę w najbliższym możliwym terminie, jednak ze względu na bezpieczeństwo operacyjne lub inne szczegóły dostawy nie zostały ujawnione^[17][18][19].

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy stwierdziła, że udaremniła zaplanowany na 30 lipca br. zamach stanu przeprowadzony przez grupę wspieraną przez Rosję przeciwko ukraińskiemu rządowi^[20][21].

Amerykański dziennik The Washington Post, powołując się na wewnętrzny rosyjski dokument, poinformował, że potężne szybujące (kierowane) bomby lotnicze, którymi Rosja niszczyła ukraińskie miasta, spadały także na terytorium Rosji. W okresie od kwietnia 2023 roku do kwietnia 2024 roku na terytorium obwodu biełgorodzkiego przy granicy z Ukrainą spadło co najmniej 38 takich bomb, choć większość z nich nie wybuchła^[22][23]. Strona rosyjska stwierdziła, że przejęła nienaruszony system naprowadzania rakiet ATACMS i badało go, aby „zidentyfikować wszelkie słabe punkty”^[24].

Turcja, Rumunia i Bułgaria osiągnęły porozumienie w sprawie rozpoczęcia wspólnych operacji rozminowywania na Morzu Czarnym w celu usunięcia min unoszących się od czasu inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, aby zapewnić bezpieczeństwo ukraińskiego eksportu żywności^[25].

2 lipca

Szkoła Morska Państwowej Akademii Morskiej w Chersoniu i inne budynki w mieście zniszczone po rosyjskim ostrzale.

Naczelny dowódca armii ukraińskiej generał Ołeksandr Syrski powiedział, że aktywna linia frontu rosyjsko-ukraińskiego rozszerzyła w związku z intensywnymi walkami w rejonie Pokrowska i Torećka, dodając, że w ostatnim czasie spadło natężenie walk na pozostałych odcinkach linii frontu. Sektor torećki w obwodzie donieckim stał się w ostatnich tygodniach kolejnym gorącym punktem, ale zacięte walki o różnej intensywności toczyły się również w sektorach Kurachowego, Wremiwki, Kramatorska i Charkowa. Zdaniem Syrskiego sytuacja w sektorze Pokrowska była trudna, a Rosja chciała przebić się przez ukraińską obronę; „Mimo wzmocnienia naszych jednostek rezerwami, obszar ten wymaga ciągłej uwagi oraz dodatkowej amunicji i siły ognia”. Głównym problemem ukraińskich dowódców była „obsada jednostek ze zmotywowaną, dobrze wyszkoloną armią”, dodał jednak, że: „Mamy przewagę pod względem liczby i jakości śmigłowców bojowych, przede wszystkim bombowców i dronów FPV, a także umiejętności operatorów, którzy ich używają. To jest klucz do naszego sukcesu i bezpieczeństwa naszych żołnierzy”^[26][27].

W opinii ISW wzajemne oddziaływanie pomiędzy trwającymi rosyjskimi ofensywami na kierunkach Czasiw Jaru, Torećka i Awdijiwki wskazywało, że rosyjskie dowództwo może wykorzystać trwający atak na Torećk, aby stworzyć możliwości operacyjne do ataku w rejonie Czasiw Jaru lub Awdijiwki. Rosyjskie przygotowania sugerowały bardziej rozwinięty poziom planowania operacyjnego i przewidywania, niż rosyjskie dowództwo było zdolne do realizacji w czasie wojny od 2022 roku. Jednakże te planowanie operacyjne może być ograniczone ogólnie słabymi zdolnościami taktycznymi sił rosyjskich walczących na tych obszarach. Tymczasem siły rosyjskie zrobiły postępy w pobliżu Wołczańska, Czasiw Jaru i Awdijiwki oraz na granicy obwodu donieckiego i zaporoskiego. Według doniesień Rosja werbowała kobiety z rosyjskich kolonii karnych do walki na Ukrainie, a niektóre z nich walczyły na pierwszej linii^[28].

Sztab Generalny Ukrainy podał, że Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Siewierska, Kramatorska, Torećka, Pokrowska, Kurachowego, Wremiwki, Zaporoża i Chersonia, gdzie doszło do 158 starć. W ciągu 24h wojska rosyjskie przeprowadziły dwa ataki rakietowe, 45 nalotów i 81 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione. Ukraińskie lotnictwo i artyleria przeprowadziły sześć ataków na miejsca koncentracji, jeden na skład amunicji, dwa na systemy przeciwlotnicze, jeden na jednostkę artylerii i jeden na stanowisko dowodzenia^[29].

Gubernator Serhij Łysak powiedział, że w rosyjskim ataku na Nikopol zginęły cztery osoby, a 10 zostało rannych, w tym dzieci w wieku 9 i 17 lat. W wyniku ataku uszkodzone zostały domy, placówki edukacyjne, sklepy, klinika, salon kosmetyczny i samochód^[30]. Prokuratura Okręgowa poinformowała, że ok. 16:00 wojska rosyjskie zrzuciły dwie bomby lotnicze FAB-500 z UMPK (z terytorium obwodu biełgorodzkiego) na strefy przemysłowe w rejonach miemyszlianskim i industrialnym w Charkowie. W ataku cztery osoby zostały ranne, w tym dwójka dzieci w wieku 12 i 15 lat^[31][32]. Gubernator Ołeksandr Prokudin podał, że Rosja przeprowadziła atak na centralny Chersoń, raniąc co najmniej pięciu mieszkańców. W wyniku ataku zniszczono wiele budynków mieszkalnych w zachodniej dzielnicy miasta^[33]. Rosyjski atak pociskiem Iskander-M na bazę lotniczą w obwodzie połtawskim uszkodził lub zniszczył ukraiński helikopter Mi-24^[34].

Według Ośrodka Studiów Wschodnich (OSW) w ciągu ostatniego tygodnia Rosjanie kontynuowali ataki w Donbasie, powoli wypierając Ukraińców z pozycji na zachód i północ od Oczeretynego. Głównym celem Rosjan było przecięcie trasy Pokrowsk–Konstantynówka, będącej jednym z głównych szlaków zaopatrzeniowych dla zgrupowania ukraińskiego w obwodzie donieckim. Wówczas droga była oddzielona od wysuniętych pozycji rosyjskich o ok. 6 km, lecz znajdowała się w zasięgu artylerii lufowej. Drugim, bardziej dalekosiężnym celem Rosji w rejonie Oczeretynego było oskrzydlenie zgrupowania ukraińskiego, broniącego się w rejonie Nju-Jorku i Torećka. W ostatnich dniach Rosjanie ponawiali próby wyparcia Ukraińców z pozycji pod Torećkiem. Udało im się nieznacznie poprawić swoje położenie w rejonie wsi Piwdenne. Trwały intensywne walki w rejonie Czasiw Jaru. Celem Rosjan było zajęcie ostatnich ukraińskich punktów oporu, położonych na przedpolu miasta, na wschodnim brzegu kanału Doniec–Donbas. Samo miasto znajdowało się pod intensywnym ostrzałem artyleryjskim. Pod koniec czerwca Ukraińcom udało się wypchnąć Rosjan z części pozycji, położonych w okolicy wsi Terny i Jampoliwka oraz w sąsiednich lasach nad Dońcem. Sukcesy te miały lokalny i taktyczny charakter, lecz pozwalały ustabilizować front w tym rejonie i pokrzyżować rosyjskie plany w zakresie wypchnięcia sił ukraińskich za linię rzeki Żerebeć^[35].

Wiceminister sprawiedliwości Ukrainy Ołena Wysocka powiedziała, że ponad 3 tys. ukraińskich więźniów uzyskało zwolnienie warunkowe pod warunkiem wstąpienia do ukraińskiej armii, a następnie dotarło do jednostek wojskowych. Według służby prasowej zakłady karne przygotowały 3822 wnioski o zwolnienie skazanych do odbycia kontraktowej służby wojskowej, z czego 3632 zostało skierowanych do rozpatrzenia przez sąd^[36][37].

Ukraiński sąd skazał zaocznie prorosyjskiego szefa obwodu ługańskiego Leonida Pasiecznika na 12 lat więzienia z konfiskatą mienia i 13-letnim zakazem sprawowania funkcji publicznych za podważanie integralności terytorialnej Ukrainy i kolaborację z Rosją^[38].

Podczas konferencji prasowej w Kijowie premier Węgier Viktor Orbán powiedział, że podczas swojej pierwszej wizyty na Ukrainie (od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji w 2022 roku) spotkał się z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, aby omówić długotrwałe problemy między obydwoma krajami, sposoby ich naprawy i negocjacje pokojowe. Orban zaproponował Zełenskiemu rozważenie zawieszenia broni przed rozpoczęciem rozmów pokojowych^[39][40][41]. Zastępca szefa Kancelarii Prezydenta stwierdził, że prezydent Zełenski po spotkaniu z Orbanem odrzucił propozycję zawieszenia broni, wyjaśniając, że stanowisko Ukrainy było jasne, zrozumiałe i powszechnie znane. W przypadku krótkiego zawieszenia broni, Rosja miałaby czas na przegrupowanie swoich sił^[42].

3 lipca

Ministerstwo Obrony Rosji stwierdziło, że wojska rosyjskie zajęły jedną z dzielnic w Czasiw Jarze^[43]. Według DeepStare wojska rosyjskie posunęły się w kilku kierunkach w obwodach donieckim i ługańskim. Rosjanie wkroczyli do Czasiw Jaru, zajmując całkowicie zniszczoną w wyniku rosyjskich bombardowań mikrodzielnicę Kanał, z której wycofanie się sił ukraińskich było „logiczną, choć trudną decyzją”. Rosja odnosiła także sukcesy w pobliżu Postępu, Wołodymyriwki, Karliwki, Krasnohoriwki i Nju-Jorka w obwodzie donieckim. Według DeepState w obwodzie ługańskim atakowali w kierunku Makijiwki^[44].

W ocenie ISW Ukraina stawiała czoła wyzwaniom związanym z zasobami ludzkimi i tworzyła kilka nowych brygad, jednak opóźnione i niewystarczające dostawy broni z Zachodu prawdopodobnie uniemożliwiły wyposażenie wszystkich nowych brygad. Terminowa i odpowiednia zachodnia pomoc w zakresie bezpieczeństwa w dalszym ciągu miała kluczowe znaczenie dla tego, kiedy i na jaką skalę siły ukraińskie mogłyby zakwestionować inicjatywę na polu bitwy i przeprowadzić w przyszłości operacje kontrofensywne. Tymczasem siły rosyjskie poczyniły postępy w obrębie najbardziej wysuniętego na wschód Czasiw Jaru, w kierunku Torećka i w pobliżu Awdijwki, natomiast wojska ukraińskie zrobiły postępy się w pobliżu Wołczańska, niedaleko Kreminnej i na południowy wschód od Czasiw Jaru^[45].

Sztab Generalny Ukrainy poinformował, że Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Siewierska, Kramatorska, Torećka, Pokrowska, Kurachowego, Wremiwki, Zaporoża i Chersonia, gdzie doszło do 130 starć. W ciągu doby wojska rosyjskie przeprowadziły jeden atak rakietowy, 38 nalotów, 473 ataki dronów i 76 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione^[46].

Siły Powietrzne Ukrainy podały, że wojska rosyjskie zaatakowały obwód dniepropetrowski za pomocą ośmiu rakiet, w tym trzech pocisków manewrujących Iskander-K i czterech rakiet powietrznych Ch-59 oraz pięciu dronów Shahed 136/131. Ukraińska obrona przeciwlotnicza zniszczyła jeden pocisk Iskander-K, wszystkie rakiety Ch-59 oraz wszystkie drony Shahed i jednego drona rozpoznawczego Orłan-10^[47]. Gubernator Serhij Łysak poinformował, że nad ranem w wyniku rosyjskich ataków rakietowych i dronów na Dniepr zginęło co najmniej sześć osób, a 55 zostało rannych, w tym 14-letnia dziewczynka. Podczas ataku trafiono w centrum handlowe, wiele samochodów i stację benzynową. Celem ataku miały być „Południowe Zakłady Budowy Maszyn”^{[48][49][50][51]}. Prokuratura obwodu charkowskiego podała, że armia rosyjska użyła trzech kierowanych bomb lotniczych (KAB) do ataku na Charków, raniąc co najmniej 14 cywilów, w tym dwoje dzieci^[52]. Gubernator Filip Pronin podał, że zginęła jedna osoba, a trzy zostały ranne w ataku rakietowym pod Połtawą^[53][54].

Mer Andriej Krawczenko poinformował, że ok. 3:00 w nocy ukraińskie drony morskie zaatakowały miejski port w Noworosyjsku, ale zostały odparte^[55]. Wywiad ukraiński poinformował, że 8 kwietnia tego roku w obwodzie kaliningradzkim doszło do sabotażu rosyjskiego okrętu wojennego „Sierpuchow” w ramach wspólnej operacji Legionu Wolność Rosji i projektu ukraińskiego wywiadu o nazwie „Chcę Na żywo”. Niektórzy obywatele Rosji uczestniczyli w tej niebezpiecznej operacji, powodując poważne szkody rosyjskiej floty^[56][57].

Stany Zjednoczone zapowiedziały pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy o wartości do 150 mln dolarów, który obejmował m.in. amunicję do MIM-23 Hawk i M142 HIMARS, pociski artyleryjskie 155 mm i 105 mm, pociski moździerzowe 81 mm, broń przeciwpancerną Javelin i AT-4 oraz pojazdy taktyczne do transportu ciężkiego sprzętu. Ponadto ogłoszono pakiet o wartości ok. 2,2 miliarda dolarów z przeznaczaniem na zakup dla Ukrainy rakiet do systemów obrony powietrznej Patriot i NASAMS^[58][59]. Premier Denys Szmyhal poinformował, że budżet Ukrainy otrzymał kolejną transzę w wysokości 2,2 miliarda dolarów od Międzynarodowego Funduszu Walutowego, która pomoże w sfinansowaniu kluczowych wydatków budżetowych, w tym opieki społecznej oraz wynagrodzeń lekarzy i nauczycieli. Była to część środków z programu EFR w wysokości 16 miliardów dolarów^[60][61].

32 państwa członkowskie NATO zdecydowały się na stałe stacjonowanie wyższego urzędnika NATO w Kijowie, który stamtąd powinien koordynować politycznym i praktycznym wsparciem Sojuszu dla Ukrainy^[62].

Ambasador Ukrainy przy organizacjach międzynarodowych w Wiedniu Danyło Kubaj powiedział, że tylko 3% rosyjskich rakiet, dronów i bomb kierowanych trafiło w cele wojskowe na Ukrainie, podczas gdy 97% pocisków trafiło ostatecznie w infrastrukturę cywilną. Dodał także, że: „Pod koniec lat 80. strata 15 tys. żołnierzy w Afganistanie zmusiła przywódców sowieckich do przyznania się do porażki i wycofania wojsk radzieckich z kraju, co zakończyło 10-letnią wojnę. Dla porównania, rosyjskie SZ straciły na Ukrainie tylko w czerwcu 2023 roku ponad 33 tys. żołnierzy, jednak reżim kremlowski, uważany za spadkobiercę przywódców sowieckich, pozostaje przekonany, że wojna musi być kontynuowana”^[63].

Amerykańskie media Politico, powołując się nad dwóch ekspertów ds. bezpieczeństwa narodowego, będących zwolennikami Trumpa, podały, że jeśli były prezydent Donald Trump powróci do Białego Domu, może planować osiągnięcie porozumienia z Rosją, m.in. uniemożliwiając niektórym krajom, w tym Ukrainie i Gruzji, wstąpienie w przyszłości do NATO oraz nie będzie popierał żądań przywrócenia granic Ukrainy z 1991 roku, które obejmowałyby Krym i Donbas^[64][65]. Prezydent Zełenski powiedział, że były prezydent USA Donald Trump powinien zaproponować swój plan szybkiego zakończenia wojny Rosji z Ukrainą, jednak przestrzegł, że żadna propozycja nie powinna wiązać się z naruszeniem suwerenności^[66][67].

4 lipca

Ukraińska armia potwierdziła wycofanie się z dzielnicy Kanał na obrzeżach Czasiw Jaru, stwierdzając, że „wróg wkroczył”, niszcząc „pozycje obrońców” i zagrażając „życiu i dobru naszych żołnierzy”. Rzecznik ukraińskiego Zgrupowania „Chortyca” Nazar Wołoszyn stwierdził, że „dowództwo zdecydowało się wycofać na lepiej chronione i przygotowane pozycje”^[68][69]. Według projektu DeepState Rosjanie posunęli się naprzód i zajęli wsie Sokił i Woschod w obwodzie donieckim oraz wkroczyli do wsi Sotnyćkyj Kozaczok w obwodzie charkowskim, znajdującej się tuż przy granicy z Rosją. Postęp zaobserwowano także w Piwnicznem oraz w pobliżu Drużby, Jewheniwki i Nowopokrowśkego w obwodzie donieckim^[70][71].

Według ISW siły rosyjskie zrobiły postępu w pobliżu Kreminnej, Awdijiwki i Doniecka. Ponadto wiceprzewodniczący Rady Bezpieczeństwa Rosji Dmitrij Miedwiediew stwierdził, że ok. 190 tys. Rosjan podpisało kontrakty na służbę wojskową w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2024 roku w ramach obsadzania rosyjskiej armii żołnierzami kontraktowymi^[72].

Sztab Generalny Ukrainy oświadczył, że Rosja atakowała w kierunkach Charkowa, Kupiańska, Łymanu, Siewierska, Kramatorska, Torećka, Pokrowska, Kurachowego, Wremiwki, Zaporoża i Chersonia, gdzie doszło do 155 starć. W ciągu 24h wojska rosyjskie przeprowadziły jeden atak rakietowy, 59 nalotów i 116 ostrzałów na pozycje ukraińskie i obszary zaludnione. Ukraińskie lotnictwo i artyleria przeprowadziło 13 ataków na żołnierzy rosyjskich, dwa na jednostki artylerii, jeden na skład amunicji, trzy na miejsca koncentracji i jeden na system przeciwlotniczy^[73].

Dowódca Sił Powietrznych Ukrainy generał Mykoła Ołeszczuk poinformował, że w nocy Rosjanie zaatakowali Ukrainę 22 dronami Shahed 136/131, wystrzelonymi z obwodu kurskiego. Ukraińska obrona przeciwlotnicza, mobilne grupy ogniowe i środki walki elektronicznej zniszczyły 21 dronów w obwodach sumskim, kijowskim, czernihowskim, żytomierskim, dniepropetrowskim i połtawskim^[74][75]. W obwodzie czernihowskim dron kamikadze Shahed uderzył w zakład energetyczny, w wyniku czego zostało pozbawionych prądu prawie 6 tys. odbiorców^[76][77]. Gubernator Ołeh Kiper powiedział, że wojska rosyjskie zaatakowały obwód odeski z pomocą rakiety balistycznej, zabijając jednego cywila i raniąc co najmniej siedmiu kolejnych. Atak uszkodził obiekty portowe i pomieszczenia administracyjne. Siły Powietrzne Ukrainy poinformowały, że w Odessie zgłoszono eksplozje, a rakieta została wystrzelona w kierunku pobliskiego Czarnomorska^[78][79]. Gubernator Wadym Fiłaszkin podał, że w rosyjskich atakach na obwód doniecki zginęła kobieta (Nowohrodiwka), a osiem osób zostało rannych (Zawitne), w tym czworo dzieci. W wyniku ataku uszkodzone zostały trzy wieżowce, dwa budynki administracyjne i kawiarnia^[80][81][82]. Ministerstwo Obrony Rosji stwierdziło, że zniszczono ukraiński myśliwiec MiG-29 podczas ataku rakietowego na bazę lotniczą Krzywy Róg^[83][84].

W godzinach porannych drony wywiadu ukraińskiego uderzyły w fabrykę prochu w Kotowsku w obwodzie tambowskim. Gubernator Maksym Jegorow zaprzeczył, jakoby doszło do jakichkolwiek uszkodzeń czy ofiar oraz donosił o zestrzeleniu wszystkich (dwóch) dronów, jednakże cywilne nagrania filmowe pokazywały uderzenie w fabrykę prochu i eksplozję^[85][86][87].

Prezydent Wołodymyr Zełenski powiedział, że chociaż zatwierdzono i omówiono pomoc wojskową, 14 brygadom armii ukraińskiej nadal brakowało niezbędnej broni i sprzętu. Choć w kwietniu 2024 roku Stany Zjednoczone zatwierdziły plan pomocy wojskowej o wartości 6,1 miliarda dolarów, faktyczna pomoc napływała zbyt wolno, pogarszając trudną sytuację na linii frontu. Zełenski powiedział, że Ukraina jest wdzięczna za wsparcie swoich zachodnich partnerów, ale opóźnienie w udzieleniu pomocy ma wpływ na sytuację na polu bitwy. Dodał także, że nie wypadało wówczas mówić o kontrofensywie, ponieważ Ukraina musiała najpierw skupić się na ochronie obszarów, które kontroluje^[88][89].

P.o. ministra kultury Ukrainy Rościsław Karandiejew oświadczył, że Rosja nadal kontrolowała ok. 1,5 miliona eksponatów muzealnych na okupowanej Ukrainie. Według stanu na koniec kwietnia 2024 roku wojna rozpoczęta przez Rosję spowodowała zniszczenia 1987 obiektów kulturalnych. Ukraina współpracowała z UNESCO w celu rejestrowania rosyjskiej przestępczości^[90][91].

5 lipca

Według ISW wojska rosyjskie poczyniły postępy w okolicy Wołczańska, Torećka i Doniecka^[92].

Według ukraińskich Sił Powietrznych w nocy Rosjanie zaatakowali Ukrainę za pomocą 32 dronów Shahed 136/131, wystrzelonych z obwodu kurskiego i Primorsko-Achtarska. Ukraińska obrona przeciwlotnicza zniszczyła wszystkie drony w obwodach kijowskim, odeskim, mikołajowskim, czernihowskim, chersońskim, czerkaskim i dniepropietrowskim. Według władz lokalnych szkody spowodowane spadającymi szczątkami zestrzelonych dronów odnotowano w co najmniej trzech regionach. W rejonie buczańskim obwodu kijowskiego zostało uszkodzonych sześć domów prywatnych i samochód, w obwodzie dniepropietrowskim – infrastruktura, dom prywatny i minibus (Nikopol), a w Odessie droga asfaltowa^[93][94][95]. Gubernator Wadym Fiłaszkin poinformował, że wojska rosyjskie zaatakowały wieś Komar w obwodzie donieckim, zabijając kobietę i raniąc co najmniej 20 kolejnych osób. Według gubernatora centrum wsi zostało trafione trzema rosyjskimi bombami kierowanymi, w wyniku czego uszkodzono 13 domów, cztery sklepy, dwa wieżowce, dwa budynki administracyjne i dwa obiekty infrastruktury^[96].

W nocy po 0:30 ukraińskie drony zaatakowały Primorsko-Achtarsk w południowo-zachodnim Kraju Krasnodarskim. Nad terenem lotniska wojskowego przeleciały co najmniej dwa drony. Gubernator Weniamin Kondratiew stwierdził, że w ataku zginęło dziecko, a pięć osób zostało rannych. W wyniku ataku uszkodzony został 3-piętrowy wieżowiec, a mieszkańcy zostali ewakuowani. W wyniku ataku ucierpiała także lokalna elektrownia^[97][98][99]. W godzinach nocnych doszło do także ataku na Rostów nad Donem, gdzie rozległy się eksplozje, a w rejonie miasta działała obrona powietrzna. Według naocznych świadków był to najbardziej zmasowany atak na miasto, gdyż doszło do niego z użyciem 12 dronów. Po eksplozjach w dwóch miejscach wybuchły pożary, w składowisku ropy naftowej i w elektrowni cieplnej. Gubernator Wasilij Gołubiew powiedział, że rosyjska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła co najmniej 10 dronów nad obwodem rostowskim. Nie zgłoszono żadnych ofiar^{[100][101][102]}. Ukraińska partyzantka „Atesz” oświadczyła, że skutecznie uszkodzono Kolej Transsyberyjską w pobliżu Jekaterynburga i zablokowano przejazd pociągów przewożących północnokoreańską amunicję^[103].

Ambasador Niemiec na Ukrainie Martin Jaeger poinformował, że: „Trzeci system obrony powietrznej Patriot z Niemiec przybył już na Ukrainę. Wzmocni ochronę ludności i infrastruktury kraju przed samolotami, dronami i rakietami”, dodając, że ukraińska załoga systemu przeszła w ostatnich miesiącach pomyślne szkolenie w Niemczech^[104][105]. Ministerstwo Obrony Łotwy podało, że siedem łotewskich firm wyprodukowało dla Ukrainy 2,5 tys. dronów bojowych różnego typu i przeznaczenia o wartości ok. 4 mln euro, które będą stopniowo dostarczane w bieżącym miesiącu w ramach koalicji dronowej, w tym „pierwsza dostawa z tej partii – 300 dronów – dotrze w ciągu najbliższych kilku dni”^[106][107]. Francuska polityk Marine Le Pen stwierdziła, że w przypadku zwycięstwa w wyborach premier sprawujący władzę polityczną zabroni Ukrainie używania broni dalekiego zasięgu dostarczonej przez Francję do ataków na Rosję^[108][109].

Prermier Węgier Viktor Orbán udał się do Moskwy, aby [według niego] przeprowadzić mediacyjne rozmowy pokojowe z prezydentem Władimirem Putinem^[110][111], po wcześniejszym spotkaniu z prezydentem Zełenskim w Kijowie 2 lipca 2024 roku^[112]. Szef polityki zagranicznej UE Josep Borrell powiedział, że Orbán „nie otrzymał mandatu Rady UE do złożenia wizyty w Moskwie” i że Orbán nie reprezentuje UE w tej sprawie. Prezydencja Rady UE, którą rząd węgierski sprawował od 1 lipca 2024 roku, również przewiduje „brak zewnętrznej reprezentacji Unii”. Należy to do kompetencji przewodniczącego Rady Europejskiej, a na szczeblu ministerialnym – Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa. Zdaniem Borrella stanowisko Komisji Europejskiej w sprawie wojny Rosji z Ukrainą wyklucza oficjalne kontakty UE z prezydentem Rosji^[113][114]. Orbán powiązał wcześniej swoją próbę mediacji ze swoją prezydencją w Radzie UE^[112]. Premier Słowacji Robert Fico pochwalił Orbána za jego kontrowersyjną podróż do Moskwy^[115]. Dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ukrainy „decyzja o odbyciu tego wyjazdu została podjęta przez stronę węgierską bez porozumienia i koordynacji z Ukrainą”^[116].

Dowódca marynarki wojennej wiceadmirał Ołeksij Nejiżpapa powiedział, że zbliżająca się dostawa myśliwców F-16 na Ukrainę będzie stanowić wyzwanie dla „pełnej dominacji” Rosji na niebie nad Morzem Czarnym, stwierdzając, że: „F-16 wyposażone w odpowiednie uzbrojenie będą w stanie odepchnąć rosyjskie samoloty bojowe. Północno-zachodnia część Morza Czarnego, zwłaszcza korytarz dla statków cywilnych, będzie niemal w 100% bezpieczna”. Dodał, że z powodu ataków dronów morskich rosyjskie okręty nie wpływały na północno-zachodnie Morze Czarne, na obszar prawie 25 tys. m². Ponadto Ukraina miała nadzieję rozszerzyć swój korytarz żeglugowy, który obsługiwał ruch morski z trzech głównych portów Odessy, o porty w Mikołajowie i Chersoniu^[117].

Przypisy