Félicien David

Félicien David
Ilustracja
Imię i nazwisko

Félicien César David

Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1810
Cadenet

Pochodzenie

francuskie

Data i miejsce śmierci

29 sierpnia 1876
Saint-Germain-en-Laye

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna

Zawód

kompozytor

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons

Félicien César David (ur. 13 kwietnia 1810 w Cadenet w departamencie Vaucluse, zm. 29 sierpnia 1876 w Saint-Germain-en-Laye[1][2]) – francuski kompozytor.

Życiorys

Syn złotnika[2]. Osierocony jako dziecko, w wieku 7 lat zaczął występować w chórze w katedrze Saint-Sauveur w Aix-en-Provence, gdzie uczęszczał także do kolegium prowadzonego przez jezuitów[2]. W okresie tym zaczął uczyć się muzyki i pisać swoje pierwsze kompozycje[1]. W 1830 roku podjął studia w Konserwatorium Paryskim, gdzie uczęszczał do klasy Édouarda Millaulta, później zaś uczył się kontrapunktu i fugi u François-Josepha Fétisa i gry na organach u François Benoista. Uczęszczał również prywatnie na lekcje harmonii u Napoléona-Henriego Rebera[1]. W trakcie studiów związał się z kręgiem saintsimonistów[1][2]. Głęboko zaangażowany w ich działalność, pisał pieśni na użytek ceremonii bractwa. W latach 1833–1835 jako jeden z apostołów „nowego chrześcijaństwa” odbył podróż na Bliski Wschód, odwiedzając Stambuł, Smyrnę, Jerozolimę i Egipt. Poznana wówczas kultura i muzyka odwiedzonych krajów odcisnęła później głębokie piętno na jego własnej twórczości[1][2].

Po powrocie do Francji wydał w 1836 roku w Paryżu cykl 22 utworów na fortepian pt. Mélodies orientales[1][2]. Następnie podjął pracę nad symfonią Le désert. Jej paryskie prawykonanie w dniu 8 grudnia 1844 roku okazało się sukcesem i zapewniło Davidowi gwałtowną popularność[1][2]. W 1845 roku odbył podróż po Francji, północnych Włoszech i środkowej Europie[2]. W Niemczech nawiązał znajomość z Felixem Mendelssohnem i Giacomo Meyerbeerem[1]. Kolejne lata ugruntowały jego sławę jako kompozytora. Pisał opery i oratoria, ciepło przyjmowane przez publikę. W 1860 roku przyznano mu dożywotnią rentę, w 1862 roku zaś odznaczony został Legią Honorową[1]. Przyznano mu również nagrodę Académie des Beaux-Arts za twórczość operową[1]. Po śmierci Hectora Berlioza w 1869 roku wybrano go członkiem Institut de France[1][2].

Twórczość

Twórczość Davida wyrasta z tradycji wczesnoromantycznej muzyki francuskiej. Jej cechy charakterystyczne to silne zróżnicowanie narracji muzycznej, umiarkowanie intensywna wokalizacja, duża rola kolorystyki, przewaga ilustracyjności nad programowością, bezpośredniość emocji[1]. Silne piętno na muzyce Davida odcisnęła muzyka Orientu, pod wpływem której stosował melizmatykę i specyficzną skalowość. Poszukiwania muzyczne przywiodły go do niekiedy nowatorskich rozwiązań, jak np. wprowadzenia partii recytatora w symfonii-odzie Le désert[1].

Ważniejsze kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych)[1]

Utwory orkiestrowe

  • I symfonia F-dur, 1837
  • II symfonia E-dur, 1838
  • III symfonia Es-dur, 1841
  • IV symfonia d-moll, 1849
  • Solo Es-dur na kornet i orkiestrę, ok. 1840

Utwory kameralne

  • 2 nonety F-dur i c-moll na instrumenty dęte blaszane, 1839
  • 24 miniatury na kwintet smyczkowy Le quatre saisons, 1845–1846
  • 4 kwartety smyczkowe
  • 3 tria fortepianowe
  • 12 mélodies na skrzypce lub wiolonczelę i fortepian

Opery

  • La perle du Brésil, libretto J. Gabriel i S. Saint-Etienn, premiera: Paryż 1851
  • Herculanum, libretto J. Méry i T. Hadot, premiera: Paryż 1859
  • Lalla-Roukh, libretto H. Lucas i M. Carré według Thomasa Moore’a, premiera: Paryż 1862
  • La captive, libretto M. Carré, 1860–1864, niewystawiona
  • Le saphir, libretto M. Carré, T. Hadot i A. de Leuven według Szekspira, premiera: Paryż 1865

Inne utwory

  • 22 miniatury na fortepian Mélodies orientales, 1836
  • 6 esquisses symphoniques, 1856
  • Le désert na tenora, recytatora, chór mieszany, chór żeński ad libitum i orkiestrę do słów A. Colina, 1844
  • Christoph Colomb do słów J. Méry’ego, C. Chaubeta i S. Saint-Etienne, 1847
  • oratorium Moïse au Sinaï do słów S. Saint-Etienne według B.P. Enfantina, 1846
  • misterium L’Eden do słów J. Méry’ego 1847
  • walce, mazurki, pieśni

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 355–356. ISBN 83-224-0223-6.
  2. a b c d e f g h i The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 198. ISBN 0-674-37299-9.

Linki zewnętrzne

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000122784115
  • VIAF: 37101436
  • LCCN: n83056660
  • GND: 118836358
  • LIBRIS: 0xbfjv4j3mxxr0m
  • BnF: 13892999p
  • SUDOC: 061439908
  • SBN: LO1V060284
  • NKC: xx0001788
  • BNE: XX976975
  • NTA: 104087048
  • CiNii: DA09409217
  • Open Library: OL4699567A
  • PLWABN: 9810583943005606
  • NUKAT: n97063489
  • J9U: 987007275171605171
  • PTBNP: 234635
  • CANTIC: a11700014
  • RISM: people/3813
  • WorldCat: lccn-n83056660
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3890851
  • Britannica: biography/Felicien-Cesar-David
  • Universalis: felicien-cesar-david
  • БРЭ: 2626699
  • NE.se: felicien-david
  • SNL: Félicien_César_David
  • VLE: felicien-david
  • Catalana: 0021605
  • DSDE: Félicien_David
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 14007