Antarctic Sound

Antarctic Sound
{{{alt grafiki}}}
Antarctic Sound, 2016
Terytorium

 Antarktyka

Wydarzenia historyczne

Odkrycia i badania Antarktyki

Rodzaj obiektu

cieśnina

Położenie na mapie Antarktyki
Mapa konturowa Antarktyki, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Antarctic Sound”
Ziemia63°20′S 056°45′W/-63,333333 -56,750000
Multimedia w Wikimedia Commons

Antarctic Sound[1] (hiszp. Paso Antarctic, Estrecho Antarctic[1]) – wąska cieśnina oddzielająca archipelag Joinville Group od przylądka Trinity Peninsula, najdalej na północ wysuniętej części Półwyspu Antarktycznego i całej Antarktydy.

Etymologia

Nazwa cieśniny Antarctic Sound pochodzi od nazwy szwedzkiego statku badawczego „Antarctic”, który służył w wyprawach antarktycznych i zatonął na Morzu Weddella na wschód od Paulet Island 12 lutego 1903 roku w trakcie Szwedzkiej Wyprawy Antarktycznej[2]. „Antarctic”, pod dowództwem Carla Antona Larsena (1860–1924) był pierwszym statkiem, który przepłynął przez cieśninę (1902 roku)[3].

Geografia

Wąska cieśnina (11–13 km szerokości) oddzielająca archipelag Joinville Group (D'Urville Island, Joinville Island, Dundee Island) od przylądka Trinity Peninsula, najdalej na północ wysuniętej części Półwyspu Antarktycznego i całej Antarktydy[3]. Cieśnina ma prawie 50 km długości i jest często blokowana przez góry lodowe odrywające się z pobliskiego Lodowca Szelfowego Larsena[3]. Na dnie cieśniny znajduje się Jeagyu Knoll uważany za podwodny wulkan oraz przynajmniej dwie inne struktury wulkaniczne[4].

Zatoka Nadziei w północnej części Trinity Peninsula jest ostoją ptaków IBA z uwagi na zamieszkującą ją dużą kolonię pingwinów białookich[5]. W 1985 roku odnotowano tu ponad 123 tys. gniazdujących par tych ptaków[5]. Ponadto w Zatoce Nadziei gniazdują także pingwiny białobrewe, rybitwy antarktyczne, oceanniki żółtopłetwe, mewy południowe i pochwodzioby żółtodziobe[5].

Na południowo-zachodnim wybrzeżu cieśniny leży wulkan stołowy Brown Bluff z plażą dostępna dla turystów w grupach zorganizowanych z przewodnikiem[6].

Historia

W 1903 roku obecność lodu w cieśninie uniemożliwiła dotarcie statku „Antarctic” do obozu zimowego Szwedzkiej Wyprawy Antarktycznej w Snow Hill[3]. W 1944 roku lód uniemożliwił założenie bazy wojskowej w Zatoce Nadziei w ramach tajnej brytyjskiej operacji – operacji Tabarin[3].

Przypisy

  1. a b Antarktyka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 8, s. 23, 2006. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2020-08-17]. 
  2. Svanberg 2014 ↓, s. 692.
  3. a b c d e Mills 2003 ↓, s. 30.
  4. Lavoie et al. 2016 ↓, s. 125.
  5. a b c BirdLife International: Important Bird Areas factsheet: Hope Bay. 2020. [dostęp 2020-08-17]. (ang.).
  6. Antarctic Treaty Secretariat: Visitor Site Guide: Brown Bluff. [w:] www.ats.aq [on-line]. [dostęp 2020-08-17]. (ang.).

Bibliografia

  • William James Mills: Exploring Polar Frontiers. ABC-CLIO, 2003. ISBN 978-1-57607-422-0. [dostęp 2020-08-15]. (ang.).
  • Ingvar Svanberg: Swedish Antarctic Expedition. W: Andrew J. Hund: Antarctica and the Arctic Circle: A Geographic Encyclopedia of the Earth's Polar Regions. ABC-CLIO, 2014, s. 690–693. ISBN 978-1-61069-393-6. [dostęp 2020-08-17]. (ang.).
  • Caroline Lavoie, Eugene Domack, Katrien Heirman, Lieven Naudts, S. Brachfeld: A Holocene volcanic knoll within a glacial trough, Antarctic Sound, northern Antarctic Peninsula. W: J.A. Dowdeswell, M. Canals, M. Jakobsson, B.J. Todd, E.K. Dowdeswell, K. Hogan: Atlas of Submarine Glacial Landforms: Modern, Quaternary and Ancient. Geological Society of London, 2016, s. 125–126. ISBN 978-1-78620-268-0. [dostęp 2020-08-17]. (ang.).