Amfiktionia Delficka : Zobacz też, Przypisy, Bibliografia Wikipedia, wolna encyklopedia

Amfiktionia Delficka

Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Amfiktionia Delficka, Związek Delficko-Termopilski (gr. Δελφική Αμφικτυονία) – najbardziej znana spośród amfiktionii istniejących w starożytnej Grecji.

Elementem spajającym należące do związku polis był kult boga Apollina i bogini Demeter. Zjazdy związku odbywały się dwa razy do roku przy okazji świąt religijnych – wiosną w świątyni Demeter w Anteli w pobliżu Termopil i jesienią w świątyni Apollina w Delfach.

Najważniejszymi urzędnikami Związku byli „hieromnemoni” (lp. hieromnemones 'pamiętający o świętościach’) – po dwóch z każdej z 12 polis członkowskich. Byli oni powoływani na jeden rok. Ich kompetencje obejmowały przedstawicielstwo swoich polis w zgromadzeniu Związku, a z drugiej strony mieli za zadanie wymuszać na swoich macierzystych miastach poszanowanie zasad obowiązujących w związku, przede wszystkim pokoju absolutnego (hieromenii, gr. ἱερομηνίᾳ).

Członkowie Związku poza okresem hieromenii mogli toczyć między sobą wojny, jednak obowiązywały ich następujące zasady:

zakaz burzenia murów miejskich,
zakaz odcinania dopływu wody lub zatruwania jej,
obowiązek zbiorowego odwetu na polis, która naruszała jedną z dwóch poprzednich zasad. Zobowiązywali się także strzec wyroczni przed zbezczeszczeniem i rabunkiem^[1].

Egzekwowanie przestrzegania tych zasad należało do dygnitarzy zwanych pilagorami. Ich liczba nie była ograniczona. W przypadku profanacji świątyni, członkom przysługiwało także prawo nadzoru wojskowego wobec profana.

Rada amfiktionii organizowała igrzyska pytyjskie, dysponowała dobrami świątyni w Delfach i broniła interesów boga, zarządzając rozpoczęcie świętych wojen przeciw sąsiednim ludom, które nastawały na dobra sanktuarium^[2]. Z drugiej strony związek panhelleński, jakim była amfiktionia, starał się niejednokrotnie zażegnać kłótnie między państwami i rozwiązywać spory na drodze pokojowej. Organem rozjemczym, a w razie potrzeby także wydającym uzasadnienia dla interwencji wewnątrz jednej z polis członkowskich, była wyrocznia w Delfach.

Funkcje administracyjno-skarbowe pełnili początkowo kapłani z obu świątyń, z czasem jednak wprowadzono specjalny fundusz i obowiązkowe składki na utrzymanie miejsc kultu.

Po bitwie pod Cheroneą amfiktionia wyemitowała monetę, jedyną jaka miała charakter panhelleński i stanowiła symbol jedności Greków.

Zobacz też

ekechejria

Przypisy

↑ Ajschines, Mowa o przeniewierczym poselstwie, 115; Mowa przeciw Ktezyfontowi, 108nn.
↑ Święte wojny: w 580 p.n.e. przeciw miastu Krissa w Fokidzie, w 448 p.n.e., w latach 355–345 p.n.e. oraz w 338 p.n.e.; ta ostatnia zakończyła się klęską pod Cheroneą. Wojna święta w starożytnej Grecji.

Bibliografia

Kazimierz Feliks Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1964.
StefanS. Oświecimski StefanS., Zeus daje tylko znak, Apollo wieszczy osobiście. Starożytne wróżbiarstwo greckie, Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989, ISBN 83-04-03089-6, OCLC 834718056 .