Prix de Rome (Rooman-palkinto) oli vuosina 1663–1968 myönnetty taideopiskelijoiden apuraha, jonka kustansi Ranskan valtio. Samannimisiä palkintoja ovat jakaneet tai jakavat myös Belgian, Kanadan, Hollannin ja Yhdysvaltain valtiot, mutta tässä käsitellään Ranskan valtion palkintoa.
Prix de Rome luotiin Ludvig XIV:n kaudella. Palkinto jaettiin vuosittain lupaaville taideopiskelijoille (taidemaalareille, kuvanveistäjille ja arkkitehdeille), jotka osallistuivat vaikeaan karsintakilpailuun. Kilpailu oli avoin Ranskan kuninkaallisen taideakatemian opiskelijoille. Voittaja sai asua neljä vuotta Ranskan akatemian Mancini-palatsissa Roomassa Ranskan kuninkaan kustannuksella. Voittaja saattoi jatkaa asumistaan, jos instituutin johtaja piti sitä tarpeellisena.
Rooman-palkinto oli tärkeä ja haluttu, koska Roomaa pidettiin varsinkin ennen vuotta 1850 maailman taiteen keskuksena.
Palkinto jaettiin kolmen alan opiskelijoille: maalaustaide, kuvanveisto ja arkkitehtuuri. Vuonna 1803 lisättiin neljäs, musiikki, ja 1804 viides, piirustus.
Esimerkiksi Eugène Delacroix, Edouard Manet, Edgar Degas ja Maurice Ravel yrittivät saada Prix de Romen mutta eivät onnistuneet. Kun Jacques-Louis David oli epäonnistunut kolme kertaa peräkkäin, hän harkitsi itsemurhaa. Ravel yritti yhteensä viisi kertaa voittaa palkinnon, mutta viimeinen epäonnistuminen johti sellaiseen kiistaan, että Pariisin konservatorion hallinto järjestettiin uudelleen.
Kirjailija ja kulttuuripoliitikko André Malraux lopetti Prix de Romen vuonna 1968 toimiessaan Ranskan kulttuuriministerinä. Sen jälkeen on perustettu uudenlaisia kilpailuja, ja akatemiat yhdistettiin Ranskan instituuttiin. Nykyisin voittajat saavat oleskella 18 tai joskus 24 kuukautta Ranskan akatemian omistamassa Villa Medicissä Roomassa.
Arkkitehtuuripalkinnon voittajat
(Vuosina 1722–1786 arkkitehtien Rooman-palkinnon myönsi Académie d'architecture, ensimmäisen palkinnon sai Jean Michel Chevotet.)
| - 1864: Julien Guadet
- 1870: Albert-Félix-Théophile Thomas
- 1878: Victor Laloux
- 1880: Louis Girault
- 1881: Henri Deglane
- 1886: Albert Louvet, "Premier Second Grand Prix”
- 1888: Albert Tournaire
- 1890: Emmanuel Pontremoli
- 1892: Guillaume Tronchet
- 1899: Tony Garnier
- 1902: Henri Prost
- 1912: Jacques Debat-Ponsan
- 1919: Jacques Carlu
| - 1923: Jean-Baptiste Mathon
- 1927: André Leconte
- 1928: Georges Dengler
- 1938: Henry Bernard
- 1939: Bernard Zehrfuss
- 1945: Jean Dubuisson
- 1950: Xavier Arsène-Henry, "Premier Second Grand Prix”
- 1954: Robert Venturi
- 1955: Ngô Viết Thụ
- 1956: Michel Folliasson, "Premier Second Grand Prix”
- 1966: Bernard Schoebel
- 1967: Daniel Kahane
|
Maalaustaiteen palkinnon voittajat
- 1663: Pierre Monier (myös Meunier)
- 1673: Louis de Boullogne le jeune
- 1682: Hyacinthe Rigaud
- 1688: Daniel Sarrabat
- 1699: Pierre-Jacques Cazes
- 1709: Jean Antoine Watteau (Antoine Watteau), "Second Grand Prix"
- 1720: François Boucher
- 1721: Charles-Joseph Natoire
- 1724: Carle van Loo
- 1727: Pierre-Hubert Subleyras
- 1734: Jean-Baptiste Marie Pierre
- 1736: Noël Hallé
- 1738: Charles-Amédée-Philippe van Loo
- 1741: Charles-Michel-Ange Challe
- 1752: Jean-Honoré Fragonard
- 1756: Hughes Taraval
- 1758: Jean-Bernard Restout
- 1765: Jean Bardin
- 1766: François-Guillaume Ménageot
- 1767: Jean Simon Berthélemy
- 1768: François-André Vincent
- 1769: Joseph Barthélémy Le Bouteux, Pierre Lacour: "Second Grand Prix"
- 1770: Gabriel Lemonnier
- 1771: Joseph-Benoît Suvée
- 1772: Pierre-Charles Jombert, Anicet Charles Gabriel Lemonnier: "Second Grand Prix"
- 1773: Pierre Peyron
- 1774: Jacques-Louis David
- 1775: Jean-Baptiste Regnault
- 1776: Bénigne Gagneraux
- 1778: Charles-Édouard Chaise, “Second Prix”
- 1780: Jean-Pierre Saint-Ours
- 1782: Antoine-Charles-Horace Vernet (Carle Vernet)
- 1783: François Gounod, "Second Grand Prix"
- 1784: Jean-Germain Drouais, Guillaume Guillon Lethière, "Second Grand Prix"
- 1787: François-Xavier Fabre
- 1789: Anne-Louis Girodet de Roussy-Trioson, Guillaume Guillon Lethière, "Second Grand Prix"
- 1790: Jacques Réattu
- 1792: Charles Paul Landon
- 1797: Pierre-Narcisse Guérin, Louis-André-Gabriel Bouchet, Pierre Bouillon
- 1798: Fulchran-Jean Harriet
- 1800: Jean-Pierre Granger
- 1801: Jean Auguste Dominique Ingres
- 1802: Alexandre Menjaud
- 1803: Merry-Joseph Blondel
| - 1804: Joseph-Denis Odevaere
- 1805: Félix Boisselier
- 1807: François Joseph Heim
- 1808: Alexandre-Charles Guillemot
- 1809: Jérôme-Martin Langlois
- 1810: Michel Martin Drölling
- 1811: Alexandre-Denis-Abel de Pujol
- 1812: Louis-Vincent-Léon Pallière
- 1813: François-Edouard Picot
- 1815: Jean Alaux ("le Romain")
- 1816: Antoine-Jean-Baptiste Thomas
- 1817: Léon Cogniet, Achille Etna Michallon
- 1820: Amable-Paul Coutan
- 1821: Joseph-Désiré Court, Jean-Charles-Joseph Rémond
- 1824: Charles Philippe Larivière
- 1825: André Giroux
- 1830: Émile Signol
- 1831: Henry-Frédéric-Schopin (myös Chopin)
- 1832: Antoine Wiertz, Jean-Hippolyte Flandrin
- 1833: Gabriel Prieur
- 1834: Paul Jourdy
- 1837: Thomas Couture
- 1838: Isidore Pils
- 1839: Ernest Hébert
- 1840: Pierre-Nicolas Brisset
- 1842: Victor Biennourry
- 1844: Félix-Joseph Barrias
- 1845: Jean-Achille Benouville, Alexandre Cabanel, “Second Prix de Rome”
- 1847: Jules Eugène Lenepveu
- 1848: Joseph Stallaert, William-Adolphe Bouguereau , Gustave Boulanger, “Second Prix”
- 1849: Gustave Boulanger
- 1850: William-Adolphe Bouguereau, Paul Baudry
- 1854: Felix-Henri Giacomotti, Armand Bernard, “Second Prix de Rome”
- 1857: Charles Sellier
- 1858: Jean-Jacques Henner
- 1861: Léon Perrault, Jules Joseph Lefebvre
- 1864: Diogène-Ulysse-Napoléon Maillard
- 1865: Jules Machard, André Hennebicq, Gustave Huberti
- 1866: Henri Regnault
- 1868: Édouard-Théophile Blanchard
- 1869: Luc-Olivier Merson
- 1871: Edouard Toudouze
- 1873: Aimé Morot
- 1874: Paul-Albert Besnard
- 1875: Léon Comerre, Jules Bastien-Lepage, "Second Prix”
| - 1876: Joseph Wencker
- 1880: Henri Lucien Doucet
- 1881: Louis-Edouard-Paul Fournier
- 1883: André Marcel Baschet, Émile Friant, "Second Prix”
- 1884: Edouard Cabane, "Second Prix"
- 1889: Ernest Laurent
- 1891: Adolphe Déchenaud, "Second Grand Prix”, Hubert-Denis Etcheverry: “Second Prix”
- 1894: Adolphe Déchenaud
- 1898: Jean-Amédée Gibert, Jules Joseph Lefebvre
- 1906: Albert Henry Krehbiel
- 1907: Louis Léon Eugène Billotey, Émile Aubry
- 1908: Jean Lefeuvre
- 1910: Jean Dupas
- 1911: Jean-Gabriel Domergue
- 1912: Gabriel Girodon
- 1913: Robert Davaux
- 1914: Victor-Julien Giraud, Jean Despujols
- 1919: Louis-Pierre Rigal
- 1921: Constantin Font
- 1922: Pierre-Henri Ducos de La Haille
- 1923: Pierre Dionisi
- 1924: René-Marie Castaing
- 1925: Odette Pauvert, ensimmäinen nainen, jolle myönnettiin "Premier Grand Prix"
- 1928: Nicolas Untersteller
- 1930: Yves Brayer, Salvatore DeMaio
- 1934: Pierre-Emile-Henri Jérôme
- 1936: Lucien Fontanarosa & Jean Pinet, "Premier Grand Prix”, Roger Bezombes
- 1941: Piet Schoenmakers
- 1942: Pierre-Yves Trémois, "Premier Grand Prix”
- 1946: José Fabri-Canti
- 1947: Louis Vuillermoz, “Premier Second Grand Prix”
- 1948: John Heliker
- 1950: Paul Collomb, "Premier Second Grand Prix”
- 1951: Daniel Sénélar, "Premier Grand Prix”
- 1953: Pierick Houdy
- 1955: Paul Ambille
- 1960: Pierre Carron
- 1962: Freddy Tiffou
- 1965: Jean-Marc Lange
- 1966: Gérard Barthélemy
- 1967: Thierry Vaubourgoin, “Second Grand Prix”
- 1968: Michel Niel Froment
|
Kuvanveistopalkinnon voittajat
| - 1828: Antoine Laurent Dantan (Dantan l'Aîné)
- 1829: Jean-Baptiste-Joseph Debay (Debay fils)
- 1830: Honoré-Jean-Aristide Husson
- 1832: François Jouffroy & Jean-Louis Brian
- 1833: Pierre-Charles Simart
- 1836: Jean-Marie-Bienaimé Bonnassieux & Auguste-Louis-Marie Ottin
- 1837: Louis-Léopold Chambard
- 1838: Nicolas-Victor Vilain
- 1839: Théodore-Charles Gruyère
- 1841: Georges Diebolt & Charles-Joseph Godde
- 1842: Jules Cavelier
- 1843: René-Ambroise Maréchal
- 1844: Eugène-Louis Lequesne
- 1845: Jean-Baptiste-Claude-Eugène Guillaume
- 1847: Jacques-Léonard Maillet & Jean-Joseph Perraud
- 1848: Gabriel-Jules Thomas
- 1849: Louis Roguet
- 1850: Charles-Alphonse-Achille Gumery
- 1851: Gustave Adolphe Désiré Crauk
- 1852: Alfred-Adolphe-Édouard Lepère
- 1854: Jean-Baptiste Carpeaux
- 1855: Henri-Michel-Antoine Chapu & Amédée-Donatien Doublemard
- 1856: Henri-Charles Maniglier
- 1857: Joseph Tournois
- 1859: Jean-Alexandre-Joseph Falguière & Louis-Léon Cugnot
- 1860: Barthélemy Raymond
- 1861: Justin-Chrysostome Sanson
- 1862: Ernest-Eugène Hiolle
- 1863: Charles-Arthur Bourgeois
- 1864: Eugène Delaplanche & Jean-Baptiste Deschamps
- 1865: Louis-Ernest Barrias
- 1868: Marius-Jean-Antoine Mercié & Edme-Antony-Paul Noël (Tony Noël)
- 1869: André-Joseph Allar
| - 1870: Jules-Isidore Lafrance
- 1871: Laurent-Honoré Marqueste
- 1872: Jules Coutan
- 1873: Jean-Antoine-Marie Idrac
- 1874: Jean-Antoine Injalbert
- 1875: Jean-Baptiste Hugues
- 1876: Alfred-Désiré Lanson
- 1877: Alphonse-Amédée Cordonnier
- 1878: Edmond Grasset
- 1879: Léon Fagel
- 1880: Émile-Edmond Peynot
- 1881: Jacques-Théodore-Dominique Labatut
- 1882: Désiré-Maurice Ferrary
- 1883: Henri-Édouard Lombard
- 1884: Denys Puech
- 1885: Joseph-Antoine Gardet
- 1886: Paul-Gabriel Capellaro
- 1887: Edgar-Henri Boutry
- 1888: Louis-J. Convers
- 1889: Jean-Charles Desvergnes
- 1890: Paul-Jean-Baptiste Gasq
- 1891: François-Léon Sicard
- 1892: Hippolyte-Jules Lefebvre
- 1893: Aimé-Jérémie-Delphin Octobre
- 1894: Constant-Ambroise Roux
- 1895: Hippolyte-Paul-René Roussel (dit Paul-Roussel)
- 1896: Jean-Baptiste-Antoine Champeil
- 1897: Victor Segoffin
- 1898: Camille Alaphilippe
- 1899: André-César Vermare
- 1900: Paul-Maximilien Landowski
- 1901: Henri Bouchard
- 1913: Gilbert Ledward
- 1914: Charles Sargeant Jagger
- 1919: Alfred Janniot, Premier Prix; Raymond Delamarre, Premier Prix ex æquo et bono; César Schroevens, Troisieme Prix
- 1932: Henri Lagriffoul
- 1934: Albert Bouquillon
- 1935: Alphonse Darville
- 1936: André Greck
- 1947: Léon Bosramiez
- 1954: Jacqueline Bechet-Ferber
|
Piirustuspalkinnon voittajat
| | - 1921: Pierre Gandon
- 1952: Claude Durrens
|
Sävellyspalkinnon voittajat
| | - 1883: Paul Vidal
- 1884: Claude Debussy
- 1885: Xavier Leroux
- 1886: André Gedalge
- 1887: Gustave Charpentier
- 1891: Paul-Henri-Joseph Lebrun
- 1894: Henri Rabaud
- 1900: Florent Schmitt
- 1901: André Caplet (Maurice Ravel, troisième Prix)
- 1901: Gabriel Dupont, "Second Prix"
- 1902: Aymé Kunc
- 1902: Roger Ducasse, "Second Prix"
- 1902: Albert Bertelin, "troisième Prix"
- 1903: Raoul Laparra
- 1904: Raymond-Jean Pech
- 1904: Paul Pierné, "Second Prix"
- 1904: Hélène Fleury-Roy "troisième Prix"
- 1905: Victor Gallois
- 1905: Marcel Samuel-Rousseau: "Second Prix"
- 1905: Philippe Gaubert: "Troisième Prix"
- 1906: Louis Dumas
- 1907: Maurice Le Boucher
- 1908: André Gailhard
- 1908: Louis Dumas
- 1908: Nadia Boulanger, "Second Prix"
- 1908: Édouard Flament
- 1909: Jules Mazellier
- 1909: Marcelle Tournier, "Second Prix"
- 1913: Lili Boulanger
- 1914: Marcel Dupré
- 1919: Jacques Ibert, "Premier Grand Prix"
- 1923: Jeanne Leleu, "Premier Grand Prix"
- 1923: Robert Bréard, "Second Prix"
- 1934: Eugène Bozza
- 1935: Samuel Barber
- 1938: Henri Dutilleux
- 1953: Jacques Castérède
- 1955: Pierre Max Dubois
- 1967: Michel Rateau, "Premier Grand Prix"
- 1972: Gérard Grisey
|